Da li kupac nepokretnosti odgovara za nastale obaveze prodavca po osnovu poreza na imovinu?
U privrednoj praksi, kupoprodaja nepokretnosti je učestao posao. Do prometa nepokretnosti dolazi iz raznoraznih razloga, bilo jer je to delatnost privrednog društva ili zbog prikupljanja novčanih sredstava ili nekog drugog razloga.
Predmetna transakcija dovodi do višestrukih imlikacija-stvarnopravnih, knjigovodstvenih, finansijskih, poreskih i drugih.
Jedana od poreskih imlikacija se odnosi i na razgraničenja obaveza po osnovu poreza na imovinu, odnosno ko je dužnik obaveze po osnovu poreza na imovinu do zaključenja ugovora o kupoprodaji i nakon tog momenta?
Upravo ovaj tekst se odnosi na ovo pitanje.
Poreska uprava se izjasnila povodom predmetnog pitanja, koji se daje u nastavku ovog teksta.
„1.Da li poreski obveznik koji je stekao pravo svojine na nepokretnosti putem kupoprodajnog ugovora, odgovara za nastale obaveze prodavca po osnovu poreza na imovinu?
(Mišljenje Ministarstva finansija, br. 430-00-00067/2016-04 od 10.8.2016. godine, Bilten službena objašnjenja i stručna mišljenja za primenu finansijskih propisa, str. 141-143, broj 7-8 jul avgust 2016. godina LVI, ISSN 0354 – 3242, dostupno dana 10.3.2020. na
https://www.mfin.gov.rs/UserFiles/File/bilten%20strucna%20misljenja/2016/BILTEN%207-8%202016.pdf
Odredbama člana 2a Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji („Sl. glasnik RS“, br. 80/02, 84/02−ispravka, 23/03−ispravka, 70/03, 55/04, 61/05, 85/05−dr. zakon, 62/06−dr. zakon, 61/07, 20/09, 72/09−dr. zakon, 53/10, 101/11, 2/12−ispravka, 93/12, 47/13, 108/13, 68/14, 105/14, 91/15−autentično tumačenje, 112/15 i 15/16, u daljem tekstu: ZPPPA) propisano je da se ZPPPA primenjuje i na izvorne javne prihode jedinica lokalne samouprave koje te jedinice utvrđuju, naplaćuju i kontrolišu u javnopravnom odnosu, kao i na sporedna poreska davanja po tim osnovama.
Kod utvrđivanja, naplate i kontrole javnih prihoda i sporednih poreskih davanja iz stava 1. ovog člana, izdavanja prekršajnog naloga, kao i kod podnošenja zahteva za pokretanje prekršajnog postupka za poreske prekršaje, nadležnom prekršajnom sudu, nadležni organ jedinice lokalne samouprave ima prava i obaveze koje po ovom zakonu ima Poreska uprava, osim prava i obaveza koje se odnose na:
1) identifikaciju i registraciju poreskih obveznika;
2) procenu poreske osnovice metodom parifikacije i metodom unakrsne procene;
3) otkrivanje poreskih krivičnih dela;
4) odlučivanje po pravnim lekovima uloženim protiv poreskih upravnih akata koje donesu organizacione jedinice Poreske uprave, odnosno protiv poreskih upravnih akata koje od 1. januara 2013. godine donesu jedinice lokalnih samouprava u poreskom postupku za izvorne javne prihode iz stava 1. ovog člana; 4a) brisana („Sl. glasnik RS“, br. 47/13);
5) brisana („Sl. glasnik RS“, br. 53/10);
6) ostala prava i obaveze Poreske uprave sadržane u odredbama člana 160. tač. 1a), 7b), 9), 11b), 12) i 13a)−13d), čl. 161, 164. i 167−171. ZPPPA.
Prema odredbi člana 10. stav 1. ZPPPA poresko pravni odnos je odnos javnog prava koji obuhvata prava i obaveze u poreskom postupku Poreske uprave, s jedne i fizičkog, odnosno pravnog lica, s druge strane, kojim se uređuje:
1) obaveza plaćanja poreza, obaveza obezbeđenja poreske obaveze i obaveza plaćanja sporednih poreskih davanja od strane fizičkog, odnosno pravnog lica i pravo Poreske uprave da zahteva ispunjenje ovih obaveza;
2) obaveza fizičkog, odnosno pravnog lica da, u skladu sa zakonom, utvrdi porez, odnosno, po odbitku, naplati porez u ime poreskog obveznika, vodi propisano računovodstvo, podnosi poreske prijave, dostavqa Poreskoj upravi traženu dokumentaciju i podatke, ne obavlja plaćanja na način drukčiji od propisanog, dozvoli pregled svog poslovanja službenom licu Poreske uprave i druge zakonom utvrđene obaveze činjenja, nečinjenja ili trpelja, u cilju blagovremenog i pravilnog plačanja poreza, kao i pravo Poreske uprave da zahteva ispunjenje ovih obaveza.
Prema odredbama člana 18. st. 1. i 2. ZPPPA obaveza plaćanja poreza iz člana 10. stav 1. tačka 1) ZPPPA (u daljem tekstu: poreska obaveza) predstavlja dužnost poreskog obveznika da plati utvrđeni porez, pod uslovima propisanim ovim zakonom ili drugim poreskim zakonom. Poreski obveznik odgovara za ispunjenje poreske obaveze od momenta kada su nastale činjenice za koje je poreskim zakonom propisano da stvaraju poresku obavezu.
Prema tome, poreski obveznik koji je na osnovu ugovora o kupoprodaji nepokretnosti, kao kupac, stekao pravo svojine nad tom nepokretnosti, ne odgovara za neplaćene poreske obaveze prodavca − kao obveznika poreza na imovinu za predmetnu nepokretnost do dana prodaje iste“.
Tekst pripremio
Tim osnivanjepreduzeca.rs
Beograd, 16.3.2020.